Stosunki społeczne

Chińscy socjaliści

POWRÓT
Działalność

W czasie, gdy Bronisław Piłsudski przebywał w Tokio, w Japonii studiowało około 10 tysięcy chłopców i dziewcząt wysyłanych na studia do Japonii z Chin pod panowaniem mandżurskiej dynastii Qing. Rewolucyjny ferment wśród młodzieży zagranicznej, głównie chińskiej, ale także koreańskiej, był zjawiskiem zauważalnym i śledzonym pilnie przez władze. W Tokio zwłaszcza silne było środowisko młodych socjalistów i Bronisław Piłsudski zetknął się z nimi wcześnie.

Song Jiaoren

Najwcześniej Piłsudski spotkał się z Song Jiaorenem, wówczas uciekinierem z powodu swej antymandżurskiej działalności politycznej.

Song wespół z Sun Yat-Senem założyli organizację, której celem było uzyskanie niepodległości Chin spod mandżurskiego panowania, pod nazwą Liga Związkowa. Liga Związkowa powstała w wyniku przyłączenia się do Związku Odrodzenia Chin (Xingzhonghui) kilku mniejszych organizacji republikańskich. Kongres założycielski miał miejsce 20 sierpnia w Tokio 1905 roku; na przywódcę Ligi wybrany został wówczas późniejszy prezydent odrodzonych Chin, Sun Yat-sen. Głównym celem politycznym Ligi Związkowej było obalenie mandżurskiej dynastii Qing i przekształcenie Chin w republikę.

Song Jiaoren.

Sun Yat Sen

Wiadomo z listu Bronisława Piłsudskiego do wybitnego znawcy Rosji, zwłaszcza jej azjatyckiego obszaru, amerykańskiego dziennikarza Georga Kennana, Piłsudski nie tylko spotykał się osobiście także z Sun Yat-senem, lecz stosunki między nimi były przyjazne.

George Kennan.
Sun Yat-sen w 1910 roku.

Wiadomo też jednak, że Bronisław Piłsudski rozmawiał i pozostawał w korespondencji z młodą sekretarką Suna, Wu Rou nan i jej siostrą, Wu Ya nan. Ta młoda dziewczyna miała osiemnaście lat, gdy wraz z siostrą przyjechały na studia do Tokio; studiowała na anglistyce Uniwersytetu Waseda, ale przybyła z Chin już jako przekonana socjalistka. Do spotkania z Piłsudskim doszło 3 kwietnia i zaraz potem Ruo-nan wysłała mu zdjęcie swoje i siostry wraz z egzemplarzem napisanego przez siebie tekstu The Twentieth-Century Liberty Bell.

Dzięki Piłsudskiemu udało się nawiązać kontakt Wu z „Wolą” i w lipcowym numerze o numerze 32 został opublikowany jej artykuł Female Chinese Revolutionary, przełożony z języka angielskiego na rosyjski. Temat odzyskania niepodległości ludności chińskiej Han spod panowania mandżurskiego był jednym z najważniejszych dla chińskich rewolucjonistów, z tego powodu zresztą byli prześladowani przez władze i kwestia ta musiała niewątpliwie bardzo Piłsudskiego interesować.

Tōten Miyazaki

Piłsudski poznał też wyjątkowo barwną postać, myśliciela i działacza – Tōtena Miyazakiego, który pomagał Sun Yat-senowi w Japonii; nie znając języka chińskiego, porozumiewał się z nim na piśmie przy pomocy znaków chińskich, które są wspólne w oby językach, aczkolwiek odczytywane są zupełnie inaczej. W 1900 roku Sun Yat-sen próbując pomóc aresztowanemu w Singapurze Miyazakiemu, sam został złapany i osadzony w więzieniu, skąd jednak niedługo wyszedł i powrócił do Japonii w ślad za Sunem, i wówczas doszło do spotkania z Piłsudskim.

Piłsudski odwiedził biuro „Minbao” (Wiadomości Ludowe) w marcu 1906 roku i uczestnicy spotkania zrobili sobie pamiątkowe zdjęcie.

Tōten Miyazaki.
Zdjęcie wykonane w ogrodzie wydawnictwa „Minpō”. W pierwszym rzędzie: 3. od lewej Tamizō Miyazaki, dalej Toshihiko Sakai, Piłsudski, Huang Xing; w drugim rzędzie 2. od lewej Tōten Miyazaki.
Zobacz również
Nurt chrześcijański japońskiego socjalizmu

Piłsudski spotykał się także z socjalistami z nurtu chrześcijańskiego. Abe ...

Japońscy socjaliści

Piłsudski w Tokio znajdował się bardzo blisko japońskich socjalistów. Najwcześniej ...

Hakodateya – Dom Hakodate

Po krótkim pobycie w jednym z tokijskich hoteli, od połowy ...

Japońscy rusycyści – socjaliści i duchowni prawosławni

Od samego początku, podczas pobytu w Japonii w roku 1906 ...