Stosunki społeczne
Hakodateya – Dom Hakodate
Działalność
Po krótkim pobycie w jednym z tokijskich hoteli, od połowy stycznia 1906 roku Bronisław Piłsudski mieszkał już w miejscu niezwykle ciekawym, mianowicie w pensjonacie Hakodateya w Tokio. Już sama nazwa – Dom Hakodate nasuwa skojarzenie z miastem, w którym Piłsudski przebywał dwukrotnie na Hokkaido, i nie bez przyczyny. Jego właścicielem był niejaki Taizō Shin związany z rodem Enomoto, który brał udział w walkach okresu przełomu politycznego w Japonii w końcu XIX wieku, występując po stronie siogunatu – czyli stronnictwa, które przegrało. Otóż po zakończeniu walk, Shin Taizō przeniósł się do Tokio, gdzie otworzył sklep sprzedający specjalność Hokkaido – lód naturalny i produkty mleczne, rzadkie wówczas w Japonii. Naturalny lód strugany i podawany w czarkach, polany sokiem jest po dziś dzień tradycyjnym przysmakiem podczas upalnego lata. Być może i Piłsudski, który mieszkał nad modną lodziarnią do upalnego lipca, częstował się takim rarytasem.
Wkrótce Shin zaczął produkować lody w stylu zachodnim, które trafiły nawet na dwór cesarski i otwarł jeden z pierwszych lokali w europejskim stylu, z barkiem, który stał się modnym miejscem spotkań elity intelektualnej i politycznej w stolicy. Wpadał do Domu Hakodate nawet znany arystokrata-polityk Kinmochi Saionji, premier i późniejszy uczestnik Konferencji Pokojowej w Paryżu w 1919 roku, lecz prawdopodobnie nie w okresie, gdy przebywał tam Piłsudski, gdyż właśnie w 1906 roku sprawował urząd premiera.
Na piętrze znajdowały się pokoje pensjonatu i tam zamieszkał Piłsudski.
Zachowały się dwie fotografie najprawdopodobniej z pokoju zajmowanego przez Piłsudskiego, w którym podejmuje on, w różnych dniach, swoich gości. Widać, że był to pokój w stylu japońskim, w którym spać i siedzieć trzeba było na matach, a pościel chować do szaf ukrytych za przesuwnymi ściankami. Widać, że Piłsudski miał w swoim pokoju książki.
Na jednym z nich są to dwie Japonki w tradycyjnych strojach, na drugim – mężczyźni. Trudno w tej chwili ustalić, kto jest na tych pamiątkowych zdjęciach – droga do badań stoi otworem!
Dom Hakodate był miejscem znanym, poświęcił mu krótki wiersz uznany poeta tego okresu – Tekkan Yosano. Porównał w nim lokal do ula, w którym goście są jak pszczoły, zlatujące się zewsząd aby znieść do komórek – półek w lokalu – swój miód – wieści ze świata. W istocie, spotykali się w nim emigranci rosyjscy, uciekinierzy polityczni z Korei i Chin, elita literacka japońska. Lokal ten polecił Piłsudskiemu jego przyjaciel i uznany literat – Shimei Futabatei.
W lipcu 1906 roku Piłsudski wyjechał z Tokio, udając się do Nagasaki, gdzie zamieszkał w domu Chikatomo Shigi w dzielnicy Inasa. Shiga był wcześniej uczestnikiem wielu negocjacji japońsko-rosyjskich, rozpoczętych jeszcze w okresie przełomu Meiji, czyli w ostatnich trzech dekadach XIX wieku i na przełomie wieków. Stamtąd Piłsudski ostatecznie opuścił Japonię 30 lipca, na statku „Dakota”.
Od samego początku, podczas pobytu w Japonii w roku 1906 ...
Bronisław Piłsudski przebywał w Japonii czterokrotnie. Po raz pierwszy był ...